Σήμα κινδύνου για τα αποθέματα ξιφία στη Μεσόγειο εκπέμπουν οι επιστήμονες. Μέσα σε μία 20ετία ο πληθυσμός των ψαριών σε αναπαραγωγική ηλικία έχει μειωθεί κατά 30%, ενώ, αν δεν ληφθούν μέτρα, οι ειδικοί προειδοποιούν πως μπορεί να οδηγηθούμε ακόμη και σε κατάρρευση του αποθέματος.
Ο ξιφίας είναι ένα αλίευμα υψηλής εμπορικής αξίας και η Ελλάδα, με μία ετήσια παραγωγή που κυμαίνεται τα τελευταία χρόνια από 1.500-2.000 τόνους, κατατάσσεται μεταξύ των τριών παραγωγικότερων χωρών της Μεσογείου. Μόνο στην Κάλυμνο -οι Καλύμνιοι κρατούν γύρω στο 40% της ελληνικής παραγωγής- υπάρχουν σήμερα 72 σκάφη για ξιφία και τόνο (από τα οποία ζουν 350 οικογένειες).
«Οι ξιφίες είναι κάθε χρόνο και λιγότεροι», σημειώνει χαρακτηριστικά ο Γιώργος Κατσοτούρχης, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αλιέων στα παραμεθόρια νησιά της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου. Σε όλη την Ελλάδα τα αλιευτικά του ξιφία είναι περίπου 300, όχι όμως όλα σε συστηματική βάση.
Για «σοβαρές ενδείξεις υπερεκμετάλλευσης του αλιεύματος» μιλά ο βιολόγος Γιώργος Τσερπές, διευθυντής Ερευνών στο Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ). Η τελευταία εκτίμηση του Διεθνούς Οργανισμού για τη Διαχείριση των Τονοειδών (ICCAT) το 2007 δείχνει ότι τα σημερινά επίπεδα της αναπαραγωγικής βιομάζας του ξιφία στη Μεσόγειο -των ατόμων δηλαδή που βρίσκονται σε αναπαραγωγική ηλικία- είναι περίπου 30% χαμηλότερα από αυτά που υπήρχαν στα μέσα της δεκαετίας του 1980.
«Η πτώση είναι ανησυχητική και θα μπορούσε, αν δεν παρθούν μέτρα, να οδηγήσει σε κατάρρευση του αποθέματος, πράγμα που σημαίνει πως δεν θα συμφέρει πια οικονομικά η αλιεία του ξιφία», διευκρινίζει ο κ. Τσερπές. Το κυριότερο πρόβλημα εντοπίζεται στο ψάρεμα μεγάλου αριθμού νεαρών ατόμων (ηλικίας μικρότερης των 3-4 ετών) που δεν έχουν φτάσει σε αναπαραγωγική ηλικία - οι ξιφίες γεννούν μετά τα τρία χρόνια.
«Σήμερα, το 70% του αλιεύματος στη Μεσόγειο απαρτίζεται από άτομα μικρότερα των 4 ετών, τα περισσότερα από τα οποία δεν έχουν προλάβει να γεννήσουν. Το ποσοστό, αν και δεν είναι εφικτό να μηδενιστεί, θα έπρεπε να είναι πολύ χαμηλότερο», τονίζει ο διευθυντής Ερευνών του ΕΛΚΕΘΕ.
Το γεγονός αυτό μειώνει όχι μόνο το πλήθος των αναπαραγωγικά ενεργών ψαριών, αλλά και τη συνολική ποσότητα των αλιευμάτων. Το πρόβλημα έχει απασχολήσει ιδιαίτερα το ICCAT, που έχει εκτιμήσει ότι μια μείωση 60-80% του αριθμού των νεαρών ατόμων στα αλιεύματα θα οδηγούσε μεσοπρόθεσμα σε ένα υγιέστερο απόθεμα, με πολύ υψηλότερα επίπεδα «αναπαραγωγικής βιομάζας», ενώ θα έδινε μεγάλη ανάσα στους ψαράδες, αυξάνοντας σημαντικά τα περιθώρια αλιευτικής παραγωγής.
Γι αυτό και η ΕΕ χρηματοδότησε πρόσφατα 4ετές ερευνητικό πρόγραμμα που θα μελετήσει την οικολογία και τη συμπεριφορά των νεαρών ατόμων ξιφία στη Μεσόγειο και θα προτείνει μέτρα για την αποφυγή της τυχαίας αλιείας τους.
Στο πρόγραμμα συμμετέχουν 13 ερευνητικά ιδρύματα από 8 χώρες - από την Ελλάδα το ΕΛΚΕΘΕ και το Πανεπιστήμιο της Πάτρας. Σύγχρονες μίνι δορυφορικές μάρκες θα τοποθετηθούν σε νεαρούς ξιφίες, για να καταγράψουν τις μετακινήσεις και τη συμπεριφορά τους
Οι μάρκες είναι προγραμματισμένες να συλλέγουν πληροφορίες και να απελευθερώνονται στο περιβάλλον ύστερα από συγκεκριμένο χρονικό διάστημα (συνήθως 3-9 μήνες). Μετά την απελευθέρωσή τους στέλνουν δορυφορικά δεδομένα, η ανάλυση των οποίων θα δώσει λεπτομερείς πληροφορίες για τις κάθετες (βάθος) και οριζόντιες (τοποθεσία) μετακινήσεις των ψαριών. Ταυτόχρονα θα μελετηθούν με ηλεκτρονικά όργανα διάφορα αλιευτικά εργαλεία, ώστε να προκύψουν μέτρα για την ορθολογική διαχείριση των αποθεμάτων. Η πρώτη μίνι δορυφορική συσκευή αναμένεται να τοποθετηθεί σε νεαρό ξιφία μέσα στους επόμενους τρεις μήνες.
ΑΠΟΦΑΣΗ ΓΙΑ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΨΑΡΕΜΑΤΟΣ ΔΥΟ ΜΗΝΕΣ ΤΟΝ ΧΡΟΝΟ
Ενδεικτική της κατάστασης είναι η πρόσφατη απόφαση του ICCAT, που υιοθετήθηκε από την ΕΕ, να απαγορεύεται δύο μήνες κάθε χρόνο -Οκτώβρη και Νοέμβρη- το ψάρεμα ξιφία στη Μεσόγειο.
Στην Ελλάδα, ωστόσο, η απαγόρευση ισχύει για περισσότερα από 15 χρόνια και μάλιστα 4 μήνες κάθε χρόνο (Οκτώβρη - Γενάρη). Είχε θεσμοθετηθεί με πρωτοβουλία των ίδιων των ψαράδων, οι οποίοι όμως σήμερα αντιδρούν.
«Δεν γίνεται να προστατεύουμε μόνο εμείς τον ξιφία. Το είδος είναι πελαγικό και ταξιδεύει σε όλη τη Μεσόγειο. Να καταργηθεί η διάταξη που ισχύει μόνο στην Ελλάδα και να δημιουργηθούν κοινοί κανόνες για όλους», υπογραμμίζει ο κ. Κατσοτούρχης, συμπληρώνοντας: «Οι Τούρκοι ψαρεύουν με παρασυρόμενα δίχτυα που απαγορεύονται από την ΕΕ.
Το ίδιο και οι Ιταλοί. Εμείς χρησιμοποιούμε μόνο παραγάδια αφρού. Να ισχύσουν για όλους κοινά μέτρα. Δεν έχουμε άλλους τρόπους επιβίωσης. Αν δεν ληφθούν μέτρα προστασίας θα έχουμε σοβαρό πρόβλημα».
ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΩΣΚΟΛΟΣ
Πηγή:Το ίδιο και οι Ιταλοί. Εμείς χρησιμοποιούμε μόνο παραγάδια αφρού. Να ισχύσουν για όλους κοινά μέτρα. Δεν έχουμε άλλους τρόπους επιβίωσης. Αν δεν ληφθούν μέτρα προστασίας θα έχουμε σοβαρό πρόβλημα».
ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΩΣΚΟΛΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σχόλια πού περιέχουν ύβρεις και συνδέσμους πού οδηγούν σε ιστοτόπους με ακατάλληλο, αντεθνικό, ανθελληνικό, και προσβλητικό περιεχόμενο θα διαγράφονται. Επίσης δεν θα γίνονται δεκτά σχόλια γραμμένα σε greeklish.