ΠΡΩΤΟΠΟΡΑ ΤΑ ΝΗΣΙΑ ΣΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Το Αιγαίο ανήκει στην οικολογία

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΙΟΥΣΗ
Στη Μήλο, λόγω της μονάδας αφαλάτωσης με αιολική ενέργεια το νερό πωλείται στον δήμο προς 1,80 ευρώ το κυβικό μέτρο, ενώ μέχρι το 2007 αυτό που έφερνε η υδροφόρα κόστιζε 8 ευρώ το κυβικό. Στην Ποσειδωνία της Σύρου ρίχνοντας 20 λεπτά στον κερματοδέκτη γεμίζεις μια φιάλη με 20 λίτρα πόσιμο νερό.
Γι' αυτές τις δράσεις και για άλλες, όπως δημιουργία θαλάσσιας προστατευόμενης περιοχής με κέντρο τη Γυάρο, εγκατάσταση φωτοβολταϊκών για δημοτικό φωτισμό, βιολογική επεξεργασία λυμάτων, ανακύκλωση απορριμμάτων, αποκατάσταση μονοπατιών, γιορτή παραμυθιών, καλλυντικά από φύκια, προστασία του κρίνου της θάλασσας, πολλά νησιά του Αιγαίου εντάχθηκαν στο φιλοπεριβαλλοντικό δίκτυο ΔΑΦΝΗ (μέλη του 37 ΟΤΑ από 30 νησιά) προκειμένου να λάβουν το «σήμα αειφορίας».
Εως τώρα στην κούρσα για την προστασία του περιβάλλοντος προπορεύονται η Κέα και η Μήλος, νησιά που προχώρησαν σε καινοτόμες δράσεις γύρω από τους υδατικούς πόρους, την ενέργεια, τα απορρίμματα, τον τουρισμό, το φυσικό περιβάλλον, τη χωροταξία, τις μεταφορές, τον πολιτισμό, την εκπαίδευση, την κοινωνική πολιτική και την πρωτογενή παραγωγή.

Τέσσερις δράσεις υπέρ του περιβάλλοντος έδωσαν στη Μήλο το πρώτο βραβείο αειφορίας για το 2008. Οι οικολογικές πρωτοβουλίες του κυκλαδίτικου νησιού αφορούσαν τη δημιουργία μονάδων αφαλάτωσης με χρήση ανεμογεννητριών, βιολογική επεξεργασία λυμάτων με επαναχρησιμοποίηση για άρδευση, μελέτη για ίδρυση γεωπάρκου, προστασία του κρίνου της θάλασσας και εκπόνηση ΣΧΟΟΑΠ.
Μέχρι σήμερα έχει εξεταστεί η κατάσταση σε 26 νησιά: Αίγινα, Αλόννησος, Ανδρος, Ηρακλειά, Θήρα, Ιος, Κέα, Κουφονήσι, Κύθνος, Κως, Λειψοί, Λήμνος, Μήλος, Μύκονος, Νάξος, Νίσυρος, Πάρος, Ρόδος, Σαμοθράκη, Σίφνος, Σκόπελος, Σύρος, Σχοινούσα, Τήλος, Φολέγανδρος, Χίος.Φέτος το σήμα αειφορίας έλαβαν επίσης έπειτα από αξιολόγηση από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο ο Δήμος Μήλου, η Κοινότητα Ηρακλειάς, ο Δήμος Μούδρου, ο Δήμος Ιου, ο Δήμος Ποσειδωνίας, ο Δήμος Κορθίου, ενώ ανανεώθηκε το σήμα αειφορίας του Δήμου Κέας.
«Το δίκτυο ΔΑΦΝΗ είναι ένα πρόγραμμα στο πλαίσιο του οποίου τα νησιά της χώρας καλούνται να υλοποιήσουν δράσεις φιλικές προς το περιβάλλον και τον πολιτισμό», μας λέει ο καθηγητής του ΕΜΠ Κίμωνας Χατζημπίρος επικεφαλής της ομάδας αξιολογητών. «Οι ενέργειες αυτές αξιολογούνται από ομάδα ερευνητών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, ενώ το δίκτυο συντονίζεται και υποστηρίζεται επιστημονικά από το Διεπιστημονικό Ινστιτούτο Περιβαλλοντικών Ερευνών (ΔΙΠΕ).
Το σύστημα είναι πρωτότυπο, πειραματικό, προσαρμοσμένο στις ιδιαιτερότητες ελληνικών νησιών. Κύριος στόχος, η ενθάρρυνση προσπαθειών για βελτίωση. Οι δήμοι που συγκεντρώνουν την απαιτούμενη βαθμολογία αποκτούν το σήμα της αειφορίας. Εάν επαναξιολογηθούν θετικά, διατηρούν το σήμα που έχουν λάβει. Απαιτούνται 3-5 δράσεις, μόνο 2-3 για πολύ μικρά νησιά. Για το έτος 2008, στην απόκτηση σήματος αειφορίας συμβάλλουν μόνο νέες, συνεχιζόμενες, συντηρούμενες δράσεις με βαθμό πάνω από 60%. Οι μικρές και μεγαλύτερες δράσεις θεωρούνται κατ' αρχήν όλες ισότιμες».Η εξέταση γίνεται κατά την επίσκεψη των αξιολογητών στο νησί και βασίζεται κατά το μεγαλύτερο ποσοστό στη σχετική έκθεση που έχει συνταχθεί από τους ερευνητές. Για τις δράσεις που προτείνει και υλοποιεί το νησί, εξετάζεται αφ' ενός μεν η γενική αξία κάθε δράσης με επιμέρους δείκτες που εκτιμούν την αειφορικότητα, το μέγεθος, την ευρύτητα της δράσης κ.λπ., αφ' ετέρου δε η πορεία υλοποίησης της δράσης με επιμέρους δείκτες που εκτιμούν τον βαθμό υλοποίησης, την τήρηση του χρονοδιαγράμματος, την αποτελεσματικότητά της, την ενδεχόμενη δημιουργία παρενεργειών κ.λπ.
Ολα τα παραπάνω ενοποιούνται με τις αντίστοιχες βαρύτητες σε ένα μαθηματικό τύπο ο οποίος υπολογίζει τον τελικό βαθμό που θα κερδίσει κάθε νησί για το συγκεκριμένο έτος. Από τον βαθμό αυτό κρίνεται κατά πόσον το νησί λαμβάνει ή διατηρεί το σήμα της αειφορίας.«Η διατήρηση της φυσιογνωμίας των νησιών είναι αναγκαία τόσο για την τουριστική τους ανάπτυξη όσο και για την ποιότητα ζωής των μόνιμων κατοίκων τους», σημειώνει ο δήμαρχος Ιου Γιώργος Πουσσαίος, ο οποίος σχεδιάζει στο νησί του υβριδικό πάρκο για την παραγωγή ενέργειας, ενώ ήδη έχει ξεκινήσει συνεργασία με το Τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών για την καλλιέργεια και αξιοποίηση των φυκιών από τα οποία μπορούν να φτιαχτούν χαρτόμαζα και καλλυντικά.
Η δημοτική αρχή της Ιου σκοπεύει επίσης να στηρίξει με κάθε τρόπο την πρωτογενή παραγωγή στο νησί. Η Κέα, το πρώτο νησί που αξιολογήθηκε, οργάνωσε σύστημα ανακύκλωσης για ηλεκτρικές συσκευές, χαρτί και γυαλί, έκλεισε μία από τις δύο ανεξέλεγκτες χωματερές που λειτουργούσαν στο νησί και χαρτογράφησε 9 μονοπάτια μήκους 35 χιλιομέτρων. «Εχουμε ξεκινήσει και τον βιολογικό καθαρισμό του Βουρκαρίου», μας λέει ο δήμαρχος της Κέας Νίκος Δεμέναγας. «Είμαστε στο τελικό στάδιο για τη ρύθμιση της δόμησης στο νησί μας. Θέλουμε να κάνουμε εφαρμογές σχετικά με το δάσος της βελανιδιάς, τη συντήρηση και ανάδειξή του στο εσωτερικό του νησιού». «Για την τρέχουσα χρονιά συνεχίζουμε το πρόγραμμα κομποστοποίησης με τα οικιακά οργανικά απορρίμματα. Τον Ιούνιο θα λειτουργήσει ο νέος ΧΥΤΑ στο νησί», μας λέει ο Τζώρτζης Μακρυωνίτης, δήμαρχος Ποσειδωνίας Σύρου. «Οι κομποστοποιητές μειώνουν το κόστος αποκομιδής και παράλληλα έχουν όφελος και οι πολίτες που βγάζουν έτοιμο κομπόστ, οργανικό λίπασμα για γλάστρες. Στόχος μας είναι να εξασφαλίσουμε σε όλες τις κατοικίες του δήμου έναν τέτοιο κάδο κομποστοποίησης». Στον δήμο λειτουργεί και σύστημα παραγωγής και διάθεσης πόσιμου νερού. «Εχει εγκατασταθεί στο δίκτυο ύδρευσης του δήμου, επεξεργάζεται το νερό (αντίστροφη ώσμωση, φίλτρα) και μπορούν οι πολίτες με κερματοδέκτη 20 λεπτών να πάρουν πόσιμο νερό σε μπιτόνι 20 λίτρων. Αυτό έχει στόχο να μειωθεί η ποσότητα εμφιαλωμένου νερού που καταναλώνεται στον δήμο. Με ένα νέο μηχάνημα φέτος συλλέγουμε το βρόχινο νερό και επεξεργασμένο το διαθέτουμε με τον ίδιο τρόπο στους δημότες μας». (Το έργο χρηματοδοτήθηκε από την Παγκόσμια Σύμπραξη για το Νερό - Τμήμα Μεσογείου).
Ο δήμαρχος Μούδρου Λήμνου, Κώστας Αδαμίδης, μας λέει: «Τρέχουμε ένα πρόγραμμα αβαθούς γεωθερμίας όπου εξοικονομείται, παράγεται από τη θάλασσα ενέργεια περίπου 40% για τις ανάγκες του δημαρχείου μας. Ολοκληρώνεται πρόγραμμα για την παρακολούθηση των πουλιών και είμαστε από τους 14 δήμους που συμμετείχαν στην υπογραφή συμφώνου στις Βρυξέλλες για κλιματική αλλαγή. Πιστεύουμε ότι το περιβάλλον και ο πολιτισμός είναι δύναμη για το νησί μας».
Πηγή:http://www.enet.gr/online/online_text/c=112,id=83875892