Νέο σχέδιο προκλήσεων στο Αιγαίο.

«Ενώπιος ενωπίω» με τον εμπνευστή της νεοοθωμανικής στροφής της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής βρίσκεται πλέον η Αθήνα και η παρουσία του καθηγητή Αχμέτ Νταβούτογλου στην ηγεσία του τουρκικού ΥΠΕΞ καθιστά ακόμη πιο πολύπλοκη την αντιμετώπιση των ελληνοτουρκικών προβλημάτων αλλά και τη διαμόρφωση της ελληνικής θέσης για τα ευρωτουρκικά.

«Η Τουρκία, περισσότερο από κάθε άλλη περίπτωση, βρίσκεται πιο κοντά στον πόλεμο στο Αιγαίο», σύμφωνα με τον Α. Νταβούτογλου.

Ο κ. Νταβούτογλου από το παρασκήνιο ως σύμβουλος του πρωθυπουργού Ερντογάν για θέματα εξωτερικής πολιτικής από την πρώτη στιγμή που πήρε την εξουσία το ΑΚΡ το 2002, έκτισε στα θεμέλια τα οποία είχε θέσει αρκετά χρόνια πριν ο Τουργκούτ Οζάλ. Με ισλαμικό προσανατολισμό η Τουρκία στράφηκε στη Μ. Ανατολή, στην Κεντρική Ασία αλλά και στην Αφρική σε μια πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική που καλύπτει όχι μόνο πολιτικά και εθνοτικά αλλά και πολιτιστικά τις περιοχές που συνδέθηκαν με την οθωμανική αυτοκρατορία.

Στο παρασκήνιο. Με βασικό σύνθημα τα «μηδενικά προβλήματα» με τους γείτονες ο κ. Νταβούτογλου βρέθηκε πίσω από κρίσιμες κινήσεις όπως το «βήμα μπροστά» του κ. Ερντογάν στο Κυπριακό που έφερε το Σχέδιο Ανάν, την προσέγγιση με τη Σύρια, τη διεύρυνση των σχέσεων με το Ιράν, την παρεμβατική πολιτική στο ιρακινό Κουρδιστάν, την έναρξη διαλόγου με την Αρμενία.

Ο γεννημένος στην Τασκένδη πενηντάχρονος καθηγητής διεθνών σχέσεων, με ντοκτορά στη φιλοσοφία, έδωσε ένα πρώτο στίγμα της αντίληψής του για μια νέα προσέγγιση της εξωτερικής πολιτικής με το άρθρο του «Η σύγκρουση των συμφερόντων: μια εξήγηση της Παγκόσμιας (α)ταξίας» που δημοσιεύθηκε το 1998. Στο εκτενέστατο αυτό άρθρο δεν υπήρχε ούτε μια αναφορά στον «κεμαλισμό» ή έστω στην «Τουρκική Δημοκρατία»...

Το βιβλίο όμως που σφράγισε την παρουσία του στην πολιτική σκηνή ήταν το «Στρατηγικό Βάθος - Η διεθνής θέση της Τουρκίας» που εκδόθηκε το 2001 και αποτελεί πλέον το επίσημο δόγμα εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας. Στο βιβλίο αυτό ο κ. Νταβούτογλου (αποσπάσματα μεταφράσθηκαν στα ελληνικά στο βιβλίο « Ισλάμ Λάιτ, ο πολιτικός αναχρονισμός στην Τουρκία» του Α. Αμπατζή) διατυπώνει σημαντικές αναφορές για τα Βαλκάνια αλλά και το Αιγαίο.

Στο κεφάλαιο για τα Βαλκάνια προωθεί την ιδέα ενίσχυσης των μουσουλμανικών μειονοτήτων και διαμόρφωσης για τον σκοπό αυτό πλαισίου διεθνούς δικαίου για την ασφάλειά τους, ώστε η «Τουρκία να έχει συνεχώς στόχο την εξασφάλιση εγγυήσεων που θα της δώσουν τη δυνατότητα επέμβασης σε υποθέσεις των συγκεκριμένων μειονοτήτων».

Ο κ. Νταβούτογλου μάλιστα διαπιστώνει κυνικά ότι «ένα εντυπωσιακό παράδειγμα στη σύγχρονη εποχή είναι η επέμβαση στην Κύπρο, που κατέστη δυνατόν να νομιμοποιηθεί εντός ενός τέτοιου νομικού πλαισίου...» (σ.σ. η δήλωση αυτή παραπέμπει στην πολιτική που εφαρμόζει τα τελευταία χρόνια η Αγκυρα στη Θράκη).

«ΤΑ ΝΗΣΙΑ ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΑ ΜΑΣ»
Το Αιγαίο θάλασσα πολέμου

Στο βιβλίο του «Στρατηγικό Βάθος - Η διεθνής θέση της Τουρκίας» ο κ. Νταβούτογλου διατυπώνει το αναθεωρητικό πλαίσιο για το Αιγαίο που αποδίδει σε «στρατηγική ολιγωρία» την... εγκατάλειψη από την Τουρκία των νησιών μετά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο.

«Τη στιγμή που η Τουρκία κρατά το μαλακό υπογάστριο της Ρωσίας μέσω των Στενών, η Ελλάδα έχει αποκτήσει στρατηγικό πλεονέκτημα μέσω των νησιών του Αιγαίου», τονίζει ο κ. Νταβούτογλου, εκφράζοντας την εκτίμηση ότι «ο χώρος στον οποίο η Τουρκία βρίσκεται πιο κοντά στον πόλεμο περισσότερο από κάθε άλλη περίπτωση είναι τα νησιά του Αιγαίου που περιορίζουν σε σημαντικό βαθμό τον ζωτικό χώρο της...».

Σε μια ακραία διατύπωση της τούρκικης θέσης για αμφισβήτηση του στάτους κβο, ο κ. Νταβούτογλου θεωρεί τα νησιά του Αιγαίου ως γεωλογική προέκταση της Ανατολίας και αποδίδει στην «πολιτική διανομή» που έγινε υπέρ της... Ελλάδας την «υποδαύλιση προβλημάτων όπως η υφαλοκρηπίδα, τα χωρικά ύδατα, ο εναέριος χώρος, η γραμμή FIR, οι περιοχές διοίκησης και ελέγχου και η στρατιωτικοποίηση των νησιών...».

Απομένει στην Αθήνα να διαπιστώσει το πώς εννοεί ο νέος υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας την αποκατάσταση των «ασυγχώρητων λαθών» που έκανε η χώρα του αποδεχόμενη την «παραχώρηση» (κατά δήλωσή του) των νησιών του Αιγαίου στην Ελλάδα...
Δύο κράτη στην Κύπρο Ο κ. Νταβούτογλου με την πρώτη επίσκεψη που πραγματοποίησε αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων του στα Κατεχόμενα της Κύπρου (στη φωτογραφία με τον πρόεδρο του ψευδοκράτους Ταλάτ έδωσε το στίγμα των προθέσεών του στο Κυπριακό, όπου η τουρκική πλευρά επιδιώκει τη λύση των «δύο κρατών».

Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου, ως σύμβουλος στο παρελθόν, βρέθηκε πίσω από κρίσιμες κινήσεις του Ταγίπ Ερντογάν.
ΝΙΚΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ

Πηγή