Καινοτόμος πρακτική «παραγωγής» νερού

Της Ζωγιας Kουταλιανου

Πηγή: Καθημερινή

Στις άνυδρες αχανείς εκτάσεις της ερήμου Νεγκέβ στα νότια του Ισραήλ, όπου το τοπίο διατρέχουν οι ξερές κοίτες ποταμών, ξεχωρίζουν οι εκτεταμένοι ελαιώνες, τα μποστάνια με ντομάτες και πεπόνια, οι πάλλευκοι κρίνοι, αλλά και οι θηριώδεις θερμοκηπιακές εγκαταστάσεις που στην πραγματικότητα κρύβουν ιχθυοκαλλιέργειες σολομού, γαρίδας και τροπικών ψαριών.

Οι υβριδικές ποικιλίες αμπελιού, ανθεκτικές σε υψηλής περιεκτικότητας σε άλατα νερό, αποδίδουν εξαγόμενο κρασί Μερλό, ενώ τα -πλούσια σε θρεπτικά- υγρά απόβλητα των μονάδων ιχθυοκαλλιέργειας αξιοποιούνται στους ελαιώνες. Την ίδια ώρα εφαρμόζεται η «αποκρινόμενη άρδευση», ώστε να περιορίζεται η εξάτμιση και άρα η απώλεια του νερού, ποτίζοντας τη στιγμή που το φυτό είναι έτοιμο να φωτοσυνθέσει. Σε φάρμες θαλάσσιων φυκιών αναπτύσσονται προσαρμοσμένα σε γλυκό ανακυκλωμένο νερό άλγη για τροφή ψαριών, ενώ με την αξιοποίηση της γενετικής μηχανικής, ψάρια του ωκεανού αναπτύσσονται σε μονάδες με υφάλμυρο νερό.

Πρόκειται για τα αποτελέσματα της επιθετικής και καινοτόμου «απάντησης» του Ισραήλ στα προβλήματα που δημιουργεί η έρημος Νεγκέβ, που καταλαμβάνει σχεδόν τα δύο τρίτα της χώρας. «Το Ισραήλ έχει αποφασίσει να μην αφήσει την έρημο να σταθεί εμπόδιο στην ανάπτυξή του», είπε στην «Κ» ο καθηγητής Ελιόν Αντάρ, διευθυντής του Ινστιτούτου Υδρολογικών Ερευνών Ζούκεμπεργκ του ισραηλινού Πανεπιστημίου Μπεν Γκουριόν, που μετέχει στην τριήμερη συνέλευση του Δικτύου Μεσογειακών Πολυτεχνείων που άρχισε χθες στο ΑΠΘ.

Οπως εξήγησε, στα ερευνητικά ιδρύματα παράγεται η τεχνολογία εξοικονόμησης αλλά και «παραγωγής» νερού. Οι μονάδες αφαλάτωσης στις ακτές της Μεσογείου αναμένεται το 2010 να δώσουν 265 εκατ. κ.μ. αφαλατωμένου νερού, ώς το 2015 θα προσεγγίσουν το μισό δισεκατομμύριο, όπως εκτίμησε ο κ. Αντάρ, ενώ οι ετήσιες ανάγκες προσεγγίζουν τα δύο δισ. κ.μ.

Οι μικρές ρηχές δεξαμενές που κατασκευάστηκαν στην έρημο για τη συγκράτηση των νερών από τις βραχείες πλημμύρες της περιοχής, επιτυγχάνουν τον εμπλουτισμό του υπόγειου υδροφορέα, ενώ η ανακύκλωση και επανάχρηση των λυμάτων, που για τη φετινή χρονιά θα φτάσει στο 75% του συνόλου τους, θα εξασφαλίσει σχεδόν το ένα τέταρτο της ζήτησης νερού.

Παρεμβάσεις
Οι πρακτικές αυτές χαρακτηρίστηκαν από τον κ. Αντάρ ως «εκ των ων ουκ άνευ», καθώς, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιοποίησε, ο ποταμός Ιορδάνης στα ανατολικά της χώρας τείνει να μετατραπεί σε... ρυάκι, ενώ η πτώση της στάθμης της Νεκράς Θάλασσας έφτασε τα είκοσι μέτρα στη διάρκεια της τελευταίας πεντηκονταετίας και αναμένεται να συνεχιστεί με απώλεια μεγαλύτερη του ενός μέτρου ετησίως.
«Η κλιματική αλλαγή είναι εμφανής με μετρήσιμα μεγέθη. Εμείς παρεμβαίνουμε εκ νέου για να αμβλύνουμε τις μέχρι τώρα παρεμβάσεις», κατέληξε ο κ. Αντάρ.